Đảng Lao động đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử Hạ viện Anh hôm 4-7, qua đó chấm dứt 14 năm cầm quyền của Đảng Bảo thủ. Theo trang The Guardian, Đảng Lao động giành ít nhất 412/650 ghế tại hạ viện trong khi con số này của Đảng Bảo thủ là 121 ghế.
Trong bài phát biểu chiến thắng hôm 5-7, ông Keir Starmer, lãnh đạo Đảng Lao động và là người trở thành thủ tướng mới, hứa hẹn khởi động một kỷ nguyên “đổi mới quốc gia”.
“Sự thay đổi bắt đầu từ bây giờ… Hôm nay, chúng ta bắt đầu chương tiếp theo, bắt đầu công việc thay đổi, sứ mệnh đổi mới quốc gia và bắt đầu tái thiết đất nước của chúng ta” – ông Starmer khẳng định.
Theo đài Al Jazeera, cuộc bầu cử lần này diễn ra trong bối cảnh bất mãn lan rộng về tình trạng kinh tế và dịch vụ công dưới thời Đảng Bảo thủ.
Vì thế, việc đảng này có kết quả bầu cử tồi tệ nhất trong lịch sử là điều không bất ngờ khi cử tri trừng phạt họ vì cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt, dịch vụ công kém hiệu quả và một loạt vụ bê bối.
Ở chiều ngược lại, theo đài CNN, cử tri Anh lựa chọn Đảng Lao động với kỳ vọng chính phủ trung tả sắp tới sẽ hồi sinh nền kinh tế và cải thiện chất lượng dịch vụ công.
Đây là nhiệm vụ không dễ, nhất là vẫn còn nhiều thách thức chờ chính phủ mới: tiêu chuẩn sống giảm, cơ sở hạ tầng xuống cấp, nhà ở luôn thiếu hụt, người vô gia cư ngày một nhiều, dịch vụ Y tế quốc gia (NHS) gặp khủng hoảng với số lượng người chờ khám chữa bệnh gia tăng, làn sóng nhập cư tăng mạnh…
Chưa hết, trong khoảng 42,4 triệu người trong độ tuổi lao động (16 – 64 tuổi), hơn 2,8 triệu người thất nghiệp vì bệnh mạn tính.
Một ưu tiên hàng đầu của Đảng Lao động là thúc đẩy kinh tế tăng trưởng trở lại thông qua đầu tư công cao hơn, một chiến lược công nghiệp mới và các cải cách chính sách.
Đảng này cũng cam kết giảm nợ công cao dù bỏ qua các lựa chọn khó khăn nhưng cần thiết về thuế và chi tiêu để đạt được mục tiêu này. Theo đài CNN, chính phủ mới có thể đang hy vọng tăng trưởng kinh tế sẽ mạnh hơn dự báo, từ đó giúp đạt được cả 2 mục tiêu nói trên.
Dù vậy, đã xuất hiện nỗi lo chính phủ sắp tới sẽ khó thực hiện các chính sách táo bạo giữa lúc đất nước hứng chịu gánh nặng nợ và thuế cao nhất trong nhiều thập kỷ. Một rào cản nổi bật nữa là tăng trưởng kinh tế đang ở mức thấp.
Trong bài phát biểu nói trên, bản thân ông Starmer cũng thừa nhận nhiệm vụ phía trước sẽ không dễ dàng gì. “Thay đổi một quốc gia không giống như bật công tắc. Đó là công việc khó khăn. Kiên nhẫn, quyết tâm, làm việc và chúng ta sẽ phải hành động ngay lập tức” – ông nhận định.
Trước mắt, ông Starmer phải từ bỏ mục tiêu chi đến 28 tỉ bảng Anh/năm cho các ngành công nghiệp xanh. Ngoài ra, nhà lãnh đạo này còn chịu nhiều sức ép về giải pháp ngăn dòng người vượt biên trái phép vào Anh qua eo biển Manche sau khi cam kết hủy bỏ chính sách đưa người xin tị nạn đến Rwanda của Đảng Bảo thủ.